Dzieje majątku w Karpnikach wiążą się z dziejami zamku Sokolec usytuowanego u stóp Krzyżowej Góry. Pierwszy zamek, zajmujący miejsce obecnego, istniał już prawdopodobnie w XIV wieku. Charakter ówczesnej budowli warownej w Karpnikach nie jest do końca znany, tym bardziej iż na początku XVII wieku uległ przebudowie otrzymując kostium stylu renesansowego. Zmieniając kolejno właścicieli, rezydencja w Karpnikach przechodziła między innymi przez własność rodu von Reden, von Hoym, von Zeidlitz czy von Schaffgotsch. Do najznamienitszych właścicieli rezydencji w Karpnikach, należała jednak rodzina Hohenzollernów, reprezentowana przez księcia pruskiego Wilhelma, brata króla Prus, Fryderyka Wilhelma III. To w wyniku inicjatywy księcia oraz jego żony, Anny Marii, pałac w Karpnikach zostaje przebudowany i rozbudowany w stylu typowym dla tzw.: neogotyku angielskiego. Angażując do prac projektowych najwybitniejsze postaci ówczesnej architektury, rezydencja w Karpnikach stała się uosobieniem wyobrażenia o Śląskiej Idylli. Karl Friedrich Schinkel (którego bezpośredni udział w przebudowie rezydencji pozostaje do dzisiaj nie do końca potwierdzony) oraz jego uczeń, August Stüler stworzyli pałac przypominający najznakomitsze brytyjskie posiadłości, które stanowiły jedną z głównych inspiracji dla całej, XIX wiecznej sztuki rezydencjonalnej w Europie środkowej. Mimo przebudowy budynku, pozostawiono w nim i jego otoczeniu wiele elementów dawnego zamku. Należy do nich przede wszystkim fosa oraz przerzucony przez nią most prowadzący do głównego przejścia bramnego prowadzącego na dawny, zamkowy dziedziniec. Obronny charakter pierwotnej budowli w Karpnikach, nie neguje istnienia w jej pobliżu ogrodu o charakterze ozdobnym. Współczesny stan badań nad obiektem nie dostarcza jednak wystarczającej ilości informacji by tę hipotezę uznać za faktyczny stan historycznego zagospodarowania obszaru.
Równolegle do prac związanych z budynkiem prowadzono prace związane z założeniem przypałacowego parku. Za jego projekt odpowiedzialny był Peter Joseph Lenné, który znany głównie z ogrodów konwencji klasycystycznej, zaprojektował w Karpnikach park o typowych cechach krajobrazowych, zespalających tereny ozdobne i komponowane ludzką ręką, z pięknem okolicznego krajobrazu. Dawna zamkowa fosa, została połączona z niewielkim ciekiem wodnym przecinającym tereny parkowe. Pośród drzewostanu zlokalizowano liczne elementy parkowego wyposażenia, w większości niezachowanego do czasów współczesnych. Należały do nich m.in.: herbaciarnia, wieża widokowa, neogotyckie miejsca pamięci oraz rzeźby w tym słynne „Lwy Falkensteinów” odlane z żeliwa i umieszczone na skałach Starocińskich. Nieco ponad 5 ha park przypałacowy, posiadając liczne otwarcia widokowe, łączył się z lokalnym krajobrazem, który dodatkowo w wyniku działalności ówczesnych właścicieli majątku, został zaakcentowany dodatkowymi elementami. Do jednych z nich, będących jednocześnie niemal flagowym elementem „wyposażenia” Śląskich założeń rezydencjonalnych w XIX wieku a także motywem romantycznego malarstwa, należy zaliczyć krzyż wotywny posadowiony na jednym ze szczytów Gór Sokolich. Krzyż wotywny widoczny był nie tylko z głębi przypałacowego parku ale także z okien samej rezydencji. Do integralnej części całego kompleksu rezydencjonalnego w Karpnikach zaliczyć należy również tzw.: Willę, nawiązującą swoim detalem architektonicznym do popularnej na XIX wiecznym Śląsku, architektury tyrolskiej. Tak zwany Pałac Debowy wybudowano w 1875 r., na zlecenie barona Urlicha de Tanneux von Saint Paul-Illaire. Pałac otoczony był parkiem stylu naturalistycznego, który łączył się bezpośrednio z parkiem wokół pałacu w Karpnikach.
Pośród parkowego drzewostanu wyróżnić należy wiekowe, bo ponad 300 letnie okazy dębów szypułkowych czy datowanego podobnie, buka zwyczajnego oraz egzemplarze lipy drobnolistnej datowanej na ponad 400 lat. Ścieżki spacerowe parku przypałacowego w Karpnikach poprowadzone były w ten sposób by naprzemiennie odsłaniać bryłę pałacu oraz prezentować dalekie otwarcia widokowe. Najlepszą ilustracją charakteru całego założenia rezydencjonalnego w Karpnikach jest rycina Alexandra Dunckera, przedstawiająca bryłę pałacu, niemal wtopioną w okoliczny krajobraz. Założenie rezydencjonalne w Karpnikach, stanowi obok Wojanowa, Mysłakowic, Bukowca, Łomnicy, jeden z najważniejszych obiektów w wielko powierzchniowym kompleksie krajobrazowym Kotliny Jeleniogórskiej i Gór Sokolich.
Fazy przekształceń kompozycji parkowej: 1603 (?), 1836-1848, 1875,
Styl ogrodowy: krajobrazowy,
Autor projektu parku: Peter Joseph Lenné
Historyczna powierzchnia parku: ok. 5,8 ha
opracowanie: Łukasz Przybylak na podstawie autorskich badań „Specyfika kształtowania XIX wiecznych założeń rezydencjonalnych na Śląsku”,
fot: Litografia z albumu Die ländlichen Wohnsitze, Schlösser und Residenzen der ritterschaftlichen Grundbesitzer in der preußischen Monarchie nebst den Königlichen Familien-, Haus-Fideicommiss- und Schatull-Gütern in naturgetreuen, künstlerisch ausgeführten, farbigen Darstellungen nebst begleitendem Text von 1857 bis 1883 in seinem Verlag erschien, oraz zdjęcie z albumu Roberta Webera Schlesische Schlösser 1909 Breslau, ze zbiorów Łukasza Przybylak
