Wieża książęca w Siedlęcinie koło Jeleniej Góry jest jednym z najważniejszych zabytków średniowiecznych w Polsce. Bez wątpienia jest także najmniej przekształconym zamkiem donżonowym w naszym kraju. Zbudowana została w drugiej dekadzie XIV w. z fundacji księcia Henryka I jaworskiego.
Najciekawszym elementem jej wyposażenia są czternastowieczne malowidła ścienne na drugim piętrze, przedstawiające legendę o rycerzu króla Artura – sir Lancelocie z Jeziora (jedyne zachowane takie na świecie). Interesujące są również najstarsze zachowane w Polsce stropy drewniane, datowane metodą dendrochronologiczną na lata 1313 i 1314.
Wieża została wzniesiona z kamienia, na planie zbliżonym do prostokąta, o wymiarach 22,2 na 14,35 m. Podpiwniczony budynek miał pierwotnie trzy kondygnacje i otoczony był fosą a zwieńczony krenelażem, którego ślady są do dziś widoczne na najwyższej kondygnacji. Najprawdopodobniej w drugiej połowie XVI wieku (po pożarze datowanym na 1575 rok) wieżę podwyższono o jedną kondygnację i nakryto czterospadowym dachem. W tym samym czasie wybito nowe okna oraz założono wykusze latrynowe.
W 2001 roku wieżę w Siedlęcinie zakupiła Fundacja „Zamek Chudów”, a w 2003 roku roku dokupiła zrujnowany folwark wraz z zamieszkanym budynkiem barokowego dworu. W pierwszych latach postawiono sobie za cel przeprowadzenie mieszkańców do innych lokali oraz uruchomienie regularnego zwiedzania wieży wraz z punktem obsługi turystów. Od 2006 roku zaczęto prowadzić poważniejsze prace konserwatorskie – w pierwszej kolejności przeprowadzono renowację średniowiecznych malowideł na II piętrze wieży (malowidła były już w bardzo złym stanie, wiele fragmentów tynków było odspojonych – oprócz stabilizacji tynków, usunięto XX-wieczne łaty cementowe i przemalowania). Rok później wykonano renowację średniowiecznej wyprawy tynkarskiej I i II piętra wieży, konserwację drewnianych gotyckich portali oraz naprawę pieca i podłogi po pożarze w latach 90.-tych XX wieku (w ramach prac przyklejono do ścian i uzupełniono średniowieczne i nowożytne tynki, zakonserwowano drewniane portale do późnośredniowiecznych latryn, portal w piwnicy a także portal i drzwi na I piętrze wieży, dodatkowo zrekonstruowano zniszczone w pożarze fragmenty XIV-wiecznego stropu nad parterem oraz XVI-wiecznej ściany działowej i kominka na I piętrze – w trakcie robót odkryto dwa nowe malowidła).
W 2008 roku zrekonstruowano podłogę w zachodnim pomieszczeniu parteru wieży, wykonano konserwację trzech kamiennych portali a także zabezpieczono elementy konstrukcyjne w sali na parterze (belki, podciągi) – zniszczone przez drewnojady oraz pożar. Rok później przeprowadzono ratowniczą konserwację i częściową rekonstrukcję konstrukcji i pokrycia dachu budynku łączącego średniowieczną wieżę mieszkalną z usytuowanym przed nią barokowym dworem (oficyną). Od 2008 roku we współpracy z Instytutami Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytetu Wrocławskiego w wieży i jej otoczeniu prowadzone są badania archeologiczne – udało się rozpoznać pierwotny przebieg fosy dookoła wieży, odkryć elementy wcześniejszych faz budowlanych dworu przed wieżą (przesuwające czas jego powstania do XV-XVI w.), odkryć ślady średniowiecznych i nowożytnych konstrukcji we wnętrzu wieży – na bazie pozyskanych zabytków w 2011 roku uruchomiono w wieży stałą wystawę archeologiczną.
W najbliższych latach Fundacja chciałaby przeprowadzić prace rewaloryzacyjne budynku dworu oraz średniowiecznej oszkarpowanej drogi (prowadzącej przez trzy kamienne mosty) z wieży do położonego obok XIV-wiecznego kościoła parafialnego.
W 2010 roku przy wieży zawiązało się stowarzyszenie jej miłośników – Stowarzyszenie „Wieża Książęca w Siedlęcinie”, które współpracuje z właścicielem wieży – Fundacją „Zamek Chudów”.
Wieża Książęca w Siedlęcinie
ul. Długa 21, Siedlęcin
58-508 Jelenia Góra
tel. + 48 75 7137597
email: wieżasiedlecin@tlen.pl
http://www.wiezasiedlecin.pl/
Wieża książęca w Siedlęcinie jest czynna do zwiedzania:
codziennie w sezonie (maj- październik) w godzinach od 10:00 do 18:00,
poza sezonem (listopad – kwiecień) w godzinach od 10:00 do 16:00.
Bilet normalny kosztuje 5 zł, bilet ulgowy 3 zł.
Dla dzieci do lat 4 wstęp wolny.
Istnieje również możliwość zwiedzania wieży z przewodnikiem
od V do X codziennie o godz. 11:00, 13:00, 15:00 i 17:00.
oraz od XI do IV codziennie o godz. 11:00, 13:00 i 15:00.
