
Początki rezydencji w Kliczkowie sięgają końca XIII wieku, kiedy to książę świdnicko-jaworski Bolko I Surowy wzniósł w starorzeczu rzeki Kwisa, gród obronny lub zamek o nazwie Cliczchdorff. Od tamtej pory ziemie Kliczkowa zmieniały wielokrotnie swoich właścicieli odzwierciedlając między innymi zmieniającą się przynależność polityczną całego regionu. W okresie XVI stulecia, zamek został przebudowany w stylu renesansu z inicjatywy ówczesnych właścicieli, rodu von Rechenberg.
Okres Wojny Trzydziestoletniej (1618-1648) przyczynił się do zniszczeń wielu śląskich rezydencji, w tym także Kliczkowa. Na początku XVIII stulecia, budynek uległ znacznej modernizacji i przebudowie realizowanej przez Hansa Wolfganga von Frankenberg-Schellendorf. Początek XIX wieku przyniósł kolejne zmiany w wyglądzie rezydencji, które tym razem zostały wprowadzone z inicjatywy nowego właściciela, Jochanna Heinrich von Solms-Tecklenburg. Okres największych zmian w wyglądzie zarówno pałacu jak i otaczającego go terenu przyniósł koniec XIX stulecia. Friedrich Hermann Georg von Solms-Baruth zainicjował ostateczne przekształcenie rezydencji, realizowane przy współpracy wybitnych budowniczych epoki (J.K.Kayser oraz K. von Grossheim). Równolegle z pracami budowlanymi w obrębie pałacowej architektury, trwały także prace terenowe wokół rezydencji. Autorem projektu Kleczkowskiego parku w stylu krajobrazowym konwencji naturalistycznej był wybitny Eduard Petzold.
Dokonał on rearanżacji istniejącego w Kliczkowie parku założonego prawdopodobnie przez Karola Filipa von Frankenberg. Pochodząca z lat 20., XVIII stulecia kompozycja miała prawdopodobnie charakter bardziej użytkowy aniżeli dekoracyjny. Z jego inicjatywy założono zachowaną współcześnie aleję lipową prowadzącą wprost do rezydencji oraz szereg lipowych szpalerów w północnej części założenia parkowego. Wiadomym jest także, iż w dobie XVI stulecia na terenie dzisiejszego parku istniał zwierzyniec założony przez jednego z panów von Rechenberg.
Eduard Petzold zaprojektował w Kliczkowie ok. 70 ha., park podkreślający naturalne piękno doliny Kwisy. Do dzisiaj zachował się zarówno szkic parku jak również odręczne szkice prezentujące modelowanie powiązań widokowych pomiędzy parkiem a zamkowym tarasem. Ozdobne tereny parkowe skoncentrowane wokół pałacu przechodziły dalej w naturalne kompleksy lasów bolesławickich, w których wybudowano leśniczówki oraz domki myśliwskie. Nacisk planistyczny został położony w Kliczkowie na naturalne piękno bliskich i dalekich widoków rozpościerających się zarówno zamkowych tarasów jak również fragmentów parku na złożoną bryłę zamku. Pośród elementów małej architektury wprowadzonej na teren Kleczkowskiej rezydencji należy wyróżnić terenową nekropolię poświęconą koniom oraz psom będących w posiadaniu rodu. Ten typowy dla XIX wiecznej konwencji ogrodowej i ideowej element, był w krajobrazie parku wydzielony niewielkim murem. Ponadto na terenie parku znajdowała się także wzniesiona w 1877 r., z inicjatywy hrabiny Marii zu Solms-Tecklenburg, neogotycka kaplica, w której chowano kolejnych właścicieli majątku chowano do lat 40., XX wieku.
Główna oś kompozycyjna Kleczkowskiej rezydencji zawiera elementy kompozycji z okresu XVIII wieku. Należy do niej aleja kasztanowcowa biegnąca przez zabudowania wsi a prowadząca do tzw.: Lwiej Bramy, zwanej niegdyś także „Czarną bramą”. Dalej, aleja kasztanowcowa ma swoje przedłużenie w postaci alei lipowej prowadzącej wprost do bramy wjazdowej na zamkowy dziedziniec. W dalszej części oś kompozycyjna została już przełamana przez Eduarda Petzolda i wyprowadzona w kierunku północno-zachodnim, wprost na dolinę rzeki Kwisy. Co ciekawe, należący do majątku tzw.: młyn Prietza, został na początku XX wieku, zatrzymany i przebudowany na elektrownię zaopatrującą w energię elektryczną zarówno zamek jak również wieś. W obręb widokowych zależności włączono most na Kwisie, który został wzniesiony nakładem Księcia zu Solms w 1890 r. Kliczkowska rezydencja słynęła także z leśniczówek, Lindengartenhaus, Stoppels Hutte, Siebenzippelhaus oraz leśnych wartowni i paśników rozsianych po lasach należących do majątku. Statystyki z lat 30., XX wieku mówią, iż majątek samego Kliczkowa liczył 9197 ha powierzchni. Z inicjatywy ostatniego właściciela Kliczkowa powstał także na terenie parku tzw.: Pałacyk Wdowy, ufundowany dla Luizy von Pless oraz Dom Łowczego.
Współcześnie, kompozycja przestrzenna wielkopowierzchniowego kompleksu rezydencjonalno-parkowe w Kliczkowie jest niemal nieczytelna. Liczne nawarstwienia historyczne, ubytki w historycznej zabudowie w tym także w wyposażeniu samego parku sprawiły, iż znaczna część zależności kompozycyjnych przestała już istnieć. Godny uwagi jest historyczny układ alei dojazdowej do zamku, tarasy okalające cały budynek, skąd Eduard Petzold projektował najpiękniejsze otwarcia widokowe oraz zamkowy dziedziniec. Uwagę zwraca na nim wiekowy okaz klonu oraz płaczącej odmiany jesiona.
Fazy przekształceń kompozycji parkowej: XVI w., XVIII w., 1880-1884
Styl ogrodowy: krajobrazowy,
Autor projektu parku: Eduard Petzold,
Historyczna powierzchnia parku: 70 ha
opracowanie: Łukasz Przybylak
fot: Łukasz Przybylak