Klasycystyczny pałac w Samotworze (niem. Romberg) powstał z inicjatywy Freiherra Gottloba von Sauerma, który w 1776 r. stał się właścicielem tutejszych dóbr. Za budowę pałacu odpowiadał Carl Gotthard Langhans, znany w ówczesnych czasach architekt, który zaprojektował m.in. Bramę Brandenburską w Berlinie, a pałac przeznaczony był dla majora Gottloba Albrechta von Saurma auf Sadewitz. W swoim projekcie, Langhans zainspirowany nowymi ideami sztuki angielskiego palladnianizmu i francuskiego neoklasycyzmu, połączył je ze śląską tradycją budownictwa dworów wiejskich, tworząc nowy typ wiejskiej rezydencji. Głównym pomieszczeniem Belle Etage jest owalny salon, który jest pierwszym znanym nam, tak charakterystycznym dla późniejszej twórczości Langhansa, typem wnętrza utworzonego z przenikających się figur owalu z prostokątnymi wnękami ujętymi jońskimi kolumnami. Bogata dekoracja owalnego salonu, a także zewnętrznych elewacji pałacu, była dziełem współpracującego z Langhansem wrocławskiego sztukatora Johanna Petera Echtlera. Właścicielami pałacu do roku 1846 były rodziny von Sauerma i von Zedlitz-Trütschler, kiedy to graf Zedlitz-Trützschler von Falkenstein sprzedał majątek rodzinie von Richthofen, która władała pałacem aż do 1920 roku (na tympanonie wieńczącym kolumnadę znajduje się herb rodziny von Richthofen).
W 1919 r. pałac został przebudowany wg projektu wrocławskiego architekta Erika Grau i w tej formie przetrwał do dziś (odnawiany m.in. w 1963 i 1973 r.). Po przebudowie do końca II Wojny Światowej pałac był własnością rodziny Jesdinskich. Od 1946 roku pałac wraz folwarkiem był częścią Wrocławskiej Akademii Rolniczej.
Nowi właściciele, małżeństwo Aleksandra i Alexander Watin (stąd też nowa nazwa pałacu) przeprowadzili w latach 2008-2010 renowację obiektu przywracając pałacowi dawne piękno, zachowując i odnawiając jak najwięcej oryginalnych elementów mimo braku historycznej dokumentacji. Pałac został zaadaptowany na cele hotelowo-konferencyjne.
fot. Anna Hamrol
