Pierwsza rezydencja w Kamionnej, być może, powstała już w XV w. Wskazywać na to mogą zachowane gotyckie mury piwnic. W XVI w. w miejscu tej siedziby wzniesiono renesansowy dwór nawodny. W latach 1740-1744 dwór przekształcono w barokowy pałac, prawdopodobnie według projektu architekta Krzysztofa Hacknera. Po 1768r. rozebrano dwa z czterech skrzydeł rezydencji. Wtedy pałac uzyskał zachowaną do dziś dwuskrzydłową bryłę.
Budynek murowany z cegły, z użyciem kamienia, pierwotnie potynkowany. Zachowały się sklepione piwnice, mury obwodowe do wysokości drugiej kondygnacji, oraz część ścian działowych. Fragmentarycznie przetrwały ozdobne detale architektoniczne: portale, obramowania okienne, gzymsy.
Pierwotny dwór z XVI w. należał do rodziny von Seydlitz. Kolejnymi właścicielami, w XVII w., była rodzina von Kadloff, a następnie von Knobelsdorff. W 1657 r. Clara Eusebia Renate von Knobelsdorff wyszła za Carla Friedricha von Kalckreuth und Dolzig i wieś stała się własnością tej rodziny. Kolejni z nich, Franciscus Alexander Augustus baron von Kalckreuth wraz z żoną Marią Elizabeth Schmerhowsky von Lidkowitz wybudowali tu, w latach 1740 – 1744, barokowy pałac, prawdopodobnie według projektu Christopha Hacknera (Christoph Hackner, jeden z najbardziej znanych budowniczych śląskich doby baroku. Jest twórcą wielu kościołów i pałaców, m. in. Hatzfeldów we Wrocławiu, w Wierzbicach, letniego pałacyku biskupów wrocławskich, przebudował pałac Hatzfelda w Żmigrodzie).
W wyniku kolejnego małżeństwa w rodzinie stał się on własnością Franza barona von Stillfried. Ostatecznie dobra przeszły w ręce baronów von Zedlitz. W 1838 r. Heinrich baron von Zedlitz wykupił majątek na cele fundacji rodzinnej. Od tego czasu Kamionna wraz z majątkiem w pobliskich Czerńczycach stanowiły siedzibę przytułku dla panien (von Zedlitz Leip’sche Fräulein – Stift zu Kapsdorf). W 1850 r. pałac został częściowo rozebrany, a w 1871 r. zmieniono kształt dachu i zamurowano arkady dziedzińca. Podczas rozbiórki ok. 1850 r. został pozbawiony południowego i wschodniego skrzydła. W późniejszym okresie zamurowano arkady na dziedzińcu i zmieniono kształt dachu (po 1871 r.). W roku 1935 pałac został otynkowany i odnowiony.
Powojenne zniszczenia pałacu zaczęły się w początkach lat 70. od uszkodzenia dachu, w którego wyniku zawalił się sufit w reprezentacyjnej sali pierwszego piętra. Zniszczona już była balustrada balkonu nad portalem. W roku 1984 mieszkała tu już tylko jedna rodzina. W latach 30. XVIII w. powstał przy pałacu, po zachodniej stronie, niewielki ozdobny ogród, zlikwidowany w XIX w.
Pozostały mury parteru i w dużej części pierwszej kondygnacji, resztki więźby dachowej. Fragmenty portali wewnętrznych, także wejściowy, są znacznie zniszczone, brakuje balkonu. W jednym z pomieszczeń w zachodniej części, o sklepieniu krzyżowo-kolebkowym, znajduje się jońska kolumna z dostawionym do niej piecem.
Fot. Anna Hamrol
