Ogród przypałacowy Dobromierz

You are here Start  > Ogrody Dolnego Śląska >  Ogród przypałacowy Dobromierz
Item image

Pierwsze dokumentowane wzmianki o dziejach Dobromierza (Hohenfriedeberg) datowane są na początek XIV w., jednak historia miejscowej rezydencji sięga tak naprawdę okresu 1727 r., kiedy to z inicjatywy ówczesnego właściciela, Christopha Ferdynanda von Nimptsch wzniesiono barokowy pałac. Mając na względzie intensywną zmianę wcześniejszych właścicieli majątku w Dobromierzu, nie można wykluczyć istnienia w miejscu obecnego pałacu chociażby późnorenesansowego dworu. W chwili wzniesienia rezydencji przez rodzinę von Nimptsch, jej południową granicę wyznaczała rzeka Strzegomka a północne i północno-zachodnie, zabudowania osadnicze.

Charakter ogrodu z pierwszej połowy XVIII wieku nie jest do końca znany, jednak zachowane materiały ikonograficzne pozwalają stwierdzić, iż do rezydencji prowadziła obsadzona szpalerami drzew aleja (z kierunku zachodniego), podkreślająca jednocześnie osiowy charakter całej kompozycji przestrzennej rezydencji. Teren ogrodu przypałacowego i jednocześnie pałacowego dziedzińca, przed elewacją frontową otoczony był kamiennym murem, akcentowanym w narożnikach przez pawilony ogrodowe. Ozdobne kompozycje kwiatowe w postaci parterów kwiatowych usytuowano przed a nie jak zazwyczaj, za budynkiem pałacowym. Usytuowanie parterów kwiatowych przed pałacem wynikało z uwarunkowań przestrzennych podyktowanych przez lokalizację rozległego folwarku tuż za budynkiem pałacowym. Ogród ozdobny usytuowany na terenie pałacowego dziedzińca miał charakter kwaterowy, wyznaczany przez regularne nasadzenia drzew. Współcześnie, reliktem roślinnym barokowej kompozycji są wiekowe okazy cisa pospolitego (Taxus baccata). Na teren ówczesnej rezydencji prowadziło łącznie sześć bram, z czego bramy lokalizowane przy pałacowym dziedzińcu posiadały dodatkowe ozdoby w postaci rzeźb przedstawiających antyczne Amorki.

Kolejnymi właścicielami dóbr w Dobromierzu była rodzina von Sternberg a w pierwszej połowie XIX stulecia majątek przeszedł w posiadanie Grafa von Seherr-Thoss. Za sprawą działalności rodziny von Seherr-Thoss przypałacowe ogrody w Dobromierzu otrzymały charakter typowy dla założeń typu krajobrazowego. Kompozycja terenów dawnych ogrodów została rozbudowana w kierunku południowo-zachodnim adaptując naturalne zbocze na którym założono całe miasto. Nie jest znana dokładnie specyfika ówczesnych terenów parkowych oraz tożsamość planisty, który mógł być autorem ich projektu. Specyfiki kształtowania obiektu nie wyjaśnia także okres panowania rodziny von Webern, która przejęła majątek w  1926 r.

Współczesny stopień przekształceń terenów parkowych uniemożliwia także jednoznaczne rozpoznanie oryginalnych masywów drzew lub ich pojedynczych egzemplarzy będących pozostałością kompozycji XIX wiecznej lub wcześniejszej. Wyjątek stanowią okazy cisów jakie znajdują się na dawnym pałacowym dziedzińcu. Z zachowanych obiektów architektonicznych świadczących o przeszłości ogrodu można wymienić wszystkie elementy zawarte w granicach dawnego dziedzińca, otoczonego murem, na terenie którego na szczególne wyróżnienie zasługują ruiny dawnego pawilonu ogrodowego oraz dawnej oranżerii użytkowanej obecnie jako budynek mieszkalny.

Fazy przekształceń kompozycji parkowej: 1727, wiek XIX,
Styl ogrodowy: krajobrazowy z reliktami barokowej kompozycji,
Autor projektu parku: nieznany
Historyczna powierzchnia parku: ok. 4 ha

opracowanie: Łukasz Przybylak na podstawie materiałów ze zbiorów Archiwum Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Warszawie, http://www.nid.pl/pl/
fot: Anna Hamrol





Adres obiektu:

Adres:
Dobromierz
GPS:
50.91099694641932, 16.24295898678588

comments powered by Disqus